به نظر شما وجه اشتراک بین گربه، تنیس، پزشک، گاو و ویولن چه چیزی میتواند باشد؟ جواب کاتکوت است.
کاتکوت نخ بخیهی بسیار قدیمیای است که حتی تا به امروز هم برای بخیههای قابل جذب استفاده میشود. بخیههای قابل جذب بخیههایی هستند که نیازی به کشیدن ندارند، به طور کلی جذب و به بخشی از پوست تبدیل میشوند. از آنجایی که همچنان تقاضا برای این نخ وجود دارد تولید کاتکوت کسب و کاری نسبتاً پرسود است.
این حجم از نخ کاتکوت از کجا تامین میشود؟
امممم…. وقتی دامپزشک گربهی شما را بیهوش و به اتاق پشتی میبرد؟
خب …
اگر گربه شما همزمان این متن را میخواند و نگران است، میتوانید به او بگویید که نگران نباشد؛ این نخها از دستگاه گوارش گربه ساخته نشده و نخواهد شد. استفاده از روده گربه برای ساخت نخ کاتکوت به طور نظری ممکن است، اما ارزش آن نسبت به نخهایی که از گاو و گوسفند حاصل می شود، بسیار کمتر است. روده گاو میتواند نخ بخیهی کاتکوتی تولید کند که طول آن به ۱۶۰ فوت (حدود 50 متر) میرسد. که روده گربه شما در مقایسه با آن بسیار کوچک است. پس چرا این رشته کاتکوت نامیده میشود، در حالی که هیچ گربهای در فرآیند تولید این رشته آسیب نمیبیند؟ بیایید ابتدا ببینیم که این نخ دقیقاً چیست.
همانطور که گفتم، در بیشتر مواقع برای تولید این نخ بخیه از روده گاو و گاهی اوقات از گوسفند، خوک و حتی اسب هم استفاده میشود. تولید نخ کاتگوت از رودهی گاو، صنعت بزرگی است. هنگامی که گاوها برای گوشت کشتار میشوند، رودههایشان نگهداری شده و سپس فرآیند پردازش آنها آغاز میشود. بخشی که برای ساخت کاتکوت مورد نیاز است، بیشتر از لایههای زیرمخاطی و خارجی است. این دو لایه حاوی کلاژن هستند. کلاژن در سراسر بدن پستاندارن و برخی دیگر از مهرهداران پیدا میشود. کلاژن احتمالا هر جایی که بافت نرم نیاز به استحکام و انعطاف پذیری دارد، یافت میشود. به عنوان مثال پوست، قوی و انعطاف پذیر است. رودهها هم، زمانی که زیاد غذا میخوریم، باید قوی و انعطاف پذیر باشند تا بتوانند بدون شکستن کشیده شوند و پس از عبور به اندازه عادی بازگردند. کلاژن از الیاف قوی و انعطاف پذیر تشکیل شده است.
برای تولید ضخامتهای مختلف از نخ برای استفادههای متفاوت رودهها در کشتارگاهها به طول نصف، یک سوم یا یک چهارم شکافته میشوند. سپس در محلولها و حلالهای قوی قرار میگیرند که قابلیت حل کردن و شستن همه بافت به جز الیاف قوی کلاژن را دارد. پس از شستشوی این الیاف، آن را کشیده، چرخانده و تحت فشار خشک میکنند. آنچه باقی میماند، رشته کاتکوت است؛ که به نسبت وزنش، یکی از قویترین نخها است. در مقایسه، قویتر از وزن مشابه از سیم فولادی است.
به تفکیک نوع کاربرد، قطرهای مختلفی از کاتکوت تولید میشود. سه صنعت اصلی برای استفاده از کاتکوت وجود دارد. اولین صنعت، پزشکی و جراحی است. البته بازار آن در کشورهای غربی، به دلیل جایگزین شدن با سایر مواد جذبی دچار تغییر شده است. اما بازارش در کشورهای در حال توسعه همچنان رونق دارد.
ورزش! به ویژه تنیس و دیگر ورزش های راکتی. برای این منظور، نیاز است این نخها ضخیمتر ساخته شوند. کاتکوت ماده اولیه ساخت راکت است. این ماده طبیعی است، بنابراین به مرور زمان، تجزیه میشود. اما ترکیب کاملی از قدرت و کشسانی را ارائه میدهد. ورزش دیگری که از کاتکوت درآن استفاده میشود تیراندازی با کمان است. کاتکوت در این رشته ورزشی، حداقل از دوران مصر باستان به کار رفته است. و همانطور که میدانیم، مصریان واقعاً عاشق گربههای خود بودند. بنابراین به طور واضح از رودههای گاو برای کمانهای خود استفاده میکردند.
در نهایت، سومین کاربرد اصلی کاتکوت برای ویولن است. کاتکوت ماده اولیه اصلی زههای ویولن است. در حال حاضر، انواع دیگری از رشتهها نیز وجود دارد، اما هنوز میتوانید
کاتکوت را در بسیاری از ارکسترهای حرفهای، بر روی انواع مختلفی از سازهای زهی، از گیتار کلاسیک تا هارپهای پدالی بزرگی که روی شانهی شما قرار میگیرند و صدای بهشتی ایجاد میکنند، پیدا کنید.
حال شما میدانید که اگر زخم وسیعی داشتهاید که بخیه شده و در حال بازی تنیس یا تمرین تیراندازی هستید یا حتی اگر شما در حال نواختن ویولن، ویولا یا هارپ هستید، هیچ گربهای آسیب ندیده است.
مطمئن هستم که هچنان برایتان سوال است که: پس چرا به آن کتگات گفته میشود؟ بخش “گات” واضح است، زیرا که این نخ از روده ساخته شده است که خود کلمهای قدیمی است و اما بخش “cat” که در واقع از”kytte” (با تلفظ “کیت”) منشا گرفته است. حال سوالی پیش میآید “کیت چیست؟”
یک ویولن کوچک از دوران قرون وسطا. آنقدر کوچک بود که در پوکت ([pokytte] قرن 15) نگهداری میشد که از poque قدیمی فرانسوی یا کیف مشتق شدهاست. هنرمندان در سفر میتوانستند کیت خود را همراه داشته باشند، چند ترانه زنده بنوازند و سپس ساز خود را بدون نگرانی از آسیبپذیری و شکنندگی یک ویولن عادی به پوکت خود برگردانند. این سازها ترکیبی از یک کمان با موی اسب بود که بر روی روده گاو کشیده میشد. کتگات (kytte gut) به این دلیل نامیده میشود زیرا از روده برای زه کشی کیت شما استفاده میشود. به همین سادگی است که حتی هیچ ارتباطی با گربهها ندارد.
بله، این داستان کاتگوت است.
ویرایش: برخی از افراد معتقدند که catgut از “cattle gut” نشات گرفته است. اگرچه این نظر هم قابل قبول به نظر میرسد، اما یک ساز واقعی به نام “kytte” وجود داشت و آنچه که با آن رشته شده بود به عنوان “kyttegut” شناخته میشد. شما میتوانید یکی از دو نظر را انتخاب کنید.