فتق بیرونزدگی ارگان یا بافت از طریق یک منفذ طبیعی یا غیر طبیعی بدن است. فتق نافی بیرونزدگی ارگانهای شکمی از حلقه نافی است. ژوژنوم، ایلئوم و چادرینه بزرگ معمولترین ساختارهایی هستند که در فتق نافی بیرون میزنند. فتقهای نافی رایجترین نوع فتق در کره اسبها است که میزان شیوع آن نیم تا دو درصد گزارش شده است. وراثت، ضربات وارد شده به بند ناف و عفونتهای نافی از عوامل مسبب آن هستند. بارزترین علامت مشاهده تودهای متورم در محل طبیعی ناف است. برخی مواقع بسته به شرایط فتق درد در ملامسه و علائم عمومی دیگر ممکن است قابل مشاهده باشد. تشخیص برمبنای معاینات بالینی و روشهای تصویربرداری تشخیصی مانند رادیولوژی و سونوگرافی است. آسپیره کردن توده توصیه نمیشود. عفونت بند ناف و باقیماندههای نافی باید به عنوان تشخیص تفریقی در کره اسبهایی با توده متورم نافی مورد توجه قرار بگیرند.
درمان شامل درمانهای حمایتی و جراحی است. تودههای فتقی با اندازه کمتر از 5-3 سانتیمتر امکان مدیریت غیر جراحی را دارند، استفاده از بانداژ شکمی کمک کننده است. ارزیابی روزانه به منظور مشاهده تغییر اندازه الزامی است. در صورت عدم تغییر اندازه توده فتق تا سن 6-4 ماهگی و یا افزایش اندازه آن، مدیریت جراحی به منظور پیشگیری از عوارضی مانند چسبندگی و یا احتقان احشا ضروری است. فتقهای نافی با اندازه بزرگتر به دلیل اینکه خطر گیر افتادن و انسداد احشا به ویژه روده ها را دارند، باید به روش جراحی مدیریت شوند. استفاده از حلقه های نافی به دلیل عوارضی مانند احتمال گیر افتادن روده ها، تشکیل فیستول و پریتونیت توصیه نمیشود.
انجام جراحی به منظور جاانداختن محتویات و اصلاح فتق نیازمند بیهوشی عمومی است. آماده سازی به روش جراحی انجام و برش قاچ خربزهای دور حلقه فتق زده میشود. کیسه فتق که متشکل از صفاق است را میتوان همراه با محتویات فتق به روش بسته جا انداخت و یا اینکه کیسه فتق را باز کرد و سپس اقدام به جااندازی محتویات نمود. مزیت روش بسته، کاهش احتمال پریتونیت است، در حالیکه در روش باز امکان ارزیابی ساختارهای فتق یافته فراهم است. در صورت مشاهده هرگونه آسیب غیر طبیعی در رودههای گیرافتاده در حلقه فتق باید اقدامات مناسب صورت پذیرد.
پس از بازگرداندن محتویات فتق یافته به داخل محوطه بطنی، حلقه فتق با الگوهای بخیه مختلف بسته (ساده، ضربدری، Mayo mattress) و سپس بافت زیر جلد و پوست بخیه میشود. بهتر است از پانسمان در طی دوره ریکاوری از بیهوشی استفاده شود. همچنین چند روز پس از جراحی آنتیبیوتیک مناسب تجویز شود و کره اسب دوره استراحت مناسب را طی کند.
منبع
Tóth F, Schumacher J. Abdominal hernias. In: Auer JA, Stick JA. (Eds). Equine Surgery. 5th ed. Elsevier Health Sciences; 2018. pp. 643-647
