دهها هزار مگس بطری (greenbottle) معمولی درون 30 جعبه در یک اتاق تمیز در ساختمانی ساده در پارک تجاری در جنوب ولز نگهداری میشوند، جایی که رهگذران فکر نمیکنند که تخمهای حشرات به طور منظم برای تولید لارو به منظور «لارو درمانی » در NHS (National Health Service ( جمع آوری میشوند.
صدها بیمارستان خدمات بهداشتی انگلستان، مانند کلینیکهایی در آلمان از لارو برای تمیز کردن زخمهای مزمن مانند زخمهای مربوط به دیابت در پا و تسریع روند بهبودی استفاده و سنتی که توسط قبایل مایا در آمریکای مرکزی و بومیان استرالیا انجام میشد را احیا میکنند.
در طول جنگ جهانی اول، یک دکتر آمریکایی به نام ویلیام بائر (William Baer) متوجه شد که زخمهایی که درون آنها لارو وجود دارد، بسیار سریعتر از زخمهای فاقد لارو بهبود مییابند. وی شروع به رشد لارو روی طاقچه بیمارستان برای درمان بیماران مبتلا به التهاب استخوانکرد. در پایان دهه 1930 ، 300 بیمارستان در ایالات متحده و کانادا از لارو استفاده میکردند، اما با کشف پنی سیلین و سایر آنتی بیوتیکها،استفاده از آنها کاهش یافت، در دهه 1990 رشد روزافزون مقاومت آنتی بیوتیکی منجر به کشف دوباره لاروها شد.
این درمان از سال ۲۰۰۴ که در ایالات متحده تاییدیه نظارتی را دریافت کرد، برای درمان، در NHS تجویز میشود و در سرار جهان مورد استفاده قرار میگیرد. لاروهای دارای توانایی درمانی در ایالات متحده، استرالیا، چین، ترکیه و در سراسر آفریقا به عنوان مثال در نیجریه، پرورش مییابند.
پروفسور یامنی نیگام (Yamni Nigam) کارشناس علم لاروها و استفاده درمانی از آنها، در دانشگاه سوانسی (Swansea) گفت: «اینها حشرههایی نیستند که در فاضلاب یا سطلهای زبالهتان میخزند، بلکه برای اهداف درمانی پرورش داده میشوند. » BioMonde ، مستقر در بریجند در جنوب ولز، از جمله شرکتهایی است که در خط مقدم درمان با لارو قرار دارد، جایی که لاروهای مگس بطری در آزمایشگاه رشد میکنند، ضد عفونی میشوند و در کیسههای دارای توری ریزِ بافته شده به اندازه یک کیسه چای گذاشته میشوند، سپس به مدت ۴ روز روی زخم بیماران قرار میگیرند. لاروها جادوی خود را انجام میدهند و کیسهها قبل از تبدیل شدن لاروها به مگس برداشته میشوند. ویکی فیلیپس (Vicky Phillips)، پرستار سابق سلامت بافت در بیمارستانهای همپشایر (Hampshire) که اکنون سرپرست بالینی شرکت کوچک ولزی است که در سال 2005 از بیمارستان پرنسس ولز بریجند خارج شد، میگوید: «مردم از اثرگذاری لاروها شوکه شدهاند. وقتی در روز چهارم [کیسه] را بردارید و ببینید زخم چقدر تمیزتر به نظر میرسد، شگفت زده میشوید. »
بر اساس یافتههای بیمارستان وس تمینستر و چلسا وقتی لارو از بافت مردۀ زخم تغذیه میکند، موادی ترشح میکند که بافت مرده را به
مایعی قابل نوشیدن تبدیل میکند، این کار همان لارو درمانی است. آنها باکتریها را هم میخورند و در معدهشان از بین میبرند اما به
بافت سالم دست نمیزنند. لاروهایی که بر روی زخم قرار میگیرند، به اندازۀ یک دانه برنج خام هستند و در طول درمان، تا 10 الی 12
میلیمتر رشد میکنند. چون دندان ندارند، گاز نمیگیرند و نمیتوانند تکثیر شوند.
مرکز Biomonde در بریجند اتاقهای ایزوله دارد که فقط کارکنانی که لباس مخصوص با کلاه بهداشتی، ماسک صورت و روکفشی پوشیده باشند، میتوانند وارد آن شوند. اتاق مگس، 24 هزار مگس بطری (greenbottle) نر و ماده با یک رژیم پروتئینی دارد. این مگسها در جعبههایی با پوشش جوراب شلواری زنانه قهوهای قرار گرفتهاند تا در رطوبت و دمای مناسب قرار داشته باشند (این شرکت در مکانی نزدیک به هامبورگ دریافت که جوراب شلواری بهتر از یک سیستم تهویۀ پیچیده عمل می-کند). میکا فلورس (Micah Flores) حشره شناس و مدیر تحقیق و توسعه پروژه توضیح میدهد که تشخیص مگسهای نر از ماده راحت است زیرا چشم نرها کنار هم است درحالیکه چشم مادهها با هم فاصله دارد.
در هفتۀ سوم یا چهارم، مگسها تخم میگذارند. این تخمها دو بار در هفته جمع آوری میشوند. تودۀ تخمها در یک همزن چرخان قرار میگیرند، دو بار ضدعفونی، خشک و شسته میشوند، سپس در بستههای 10 تایی، که هر کدام میتواند شامل 200 تخم باشد، قرار میگیرند.
دنیل موریس (Daniel Morris) مدیر تحقیق و توسعه پروژه میگوید: برای بررسی تمیزی تخمها، یک نمونه در محیط کشت مایع میکروبیولوژیکی ریخته میشود. در صورت وجود میکروب، مخلوط تیره میشود. تخمها داخل قفسههای پرورش دو متری در کمتر از یک روز به لارو تبدیل میشوند، سپس لاروها جمع آوری و ضد عفونی میشوند.
در مرحله نهایی، جین کاتن (Jayne Cotton) که 22 سال در اینجا کار کرده است، لاروها را با یک پیپت بلند میکند و بر روی کیسههای پلی استر قرار میدهد. سپس کیسهها را میبندد، لوله میکند و آنها را در لوله قرار میدهد. در اتاق بعدی، تینا گیدینگز (Tina Giddings) این لولهها را برچسب گذاری کرده و به همراه دفترچۀ اطلاعات، بسته بندی میکند. هر دوی آنها از زمان NHS در حال انجام این کار هستند؛ همۀ 30 کارمند تولیدی، زنانی از همان ناحیه هستند.
هر سفارش به نام یک بیمار تجویز و معمولاً در روز بعد انجام میشود. Biomande سالانه بیش از 5 هزار درمان در تقریباً 250 بیمارستان NHS انجام میدهد، درمانی که اغلب شامل چندین کیسه است و تا 15 هزار کیسه در اروپا میرسد.
بیشک برخی بیماران و پرستاران احساس میکنند این کار چندش آور است اما فیلیپس میگوید: «زمانی که بیماران لارو درمانی میشوند، نسبت به آن مشکلی ندارند چون زمانی به این کار رو میآورند که همهی راههای دیگر را امتحان کرده باشند ». طبق گفته او به بعضیها قلقلک دست میدهد و ترشحات لاروها « بوی آمونیاکی و ترشیده » دارد این درحالی است که بعضی زخمها خودشان متعفن هستند.
نیگام میگوید که لاروها جدا از بهبود کیفیت زندگی بیماران، کم هزینهتر هم هستند. با اینکه هر کیسه بسته به اندا زهی آن تقریباً 250 پوند قیمت دارد، اما باعث صرفه جویی در زمان مراقبت و پرستاری و هزینههای برداشت بافت مرده با استفاده از جراحی میشود و میتواند باعث جلوگیری از قطع عضو شود. او ادامه میدهد: «بعضی بیماران به مدت ۲ سال دارای زخم هستند و در این مدت با روشهای گوناگون درمان میشوند .»
نیگام و تیم او در دانشگاه سوانزی دریافتند که یک مولکول کوچک ضد باکتری در لاروها وجود دارد که باعث کشته شدن MRSA و باکتریهای دیگر میشود و آنها به دنبال سرمایه برای پژوهش بیشتر و ترکیب این مولکول هستند تا از آن به عنوان قرص در برابر عفونت استفاده کنند.
بخش دیگر این پژوهش بر روی «ترمیم زخم » توسط لاروها تمرکز دارد. نیگام میگوید: «شواهد درمانگاهی و غیر رسمی نشان میدهند که لاروها ترمیم زخم را بهبود داده، ترمیم آن را تسریع و آن را به بهتر شدن تحریک میکنند. ما دوست داشتیم بدانیم که چرا این کار امکان پذیر است با اینکه هیچ دلیل تکاملی برای این کار لاروها وجود ندارد. سپس به این نتیجه رسیدیم که به احتمال زیاد این کار ناخواسته انجام میشود. عوامل رشدی (هورمونها) که توسط لارو تولید میشوند، ساختار مشابهی با مولکولهای انسان دارند و احتمالاً به همین خاطر است که آنها به طور تصادفی زخم انسان را بهبود میدهند. این موضوع به تحقیق بیشتری نیاز دارد. »
Biomande برای کمک به بیمارانی که از این کار احساس بدی میگیرند، در حال پیدا کردن روشی برای استفاده از مزایای لارو درمانی بدون حضور لارو با پیدا کردن راههایی برای کشت 50 ترشح آنزیمی که لاروها تولید میکنند، است.
کار بر روی این پروژه آغاز شده است و گرت کمپسون، میگوید: این پژوهش میتواند استفادۀ بیشتری مثلاً در چشم پزشکی برای درمان بیماری خشکی چشم؛ در دندان پزشکی برای درمان لثه و عفونتهای دیگر و در مواد آرایشی بهداشتی برای لایه برداری پوست داشته باشد. انتظار داریم که تا دو سال دیگر، محصولاتی به همین منظور داشته باشیم.
منبع:
https://www.theguardian.com/business/2023/jan/22/breeding-maggots-heal-wounds-welsh-firm-biomonde