نخستین متخصص بیهوشی و مراقبت‌های ویژه دامپزشکی در کشور از دانشگاه شیراز فارغ‌التحصیل شد
به نقل از روابط عمومی دانشگاه شیراز، «دکتر سید‌رضا هاشمی» نخستین فارغ‌التحصیل رشتۀ تخصصی بیهوشی و مراقبت‌های ویژۀ دامپزشکی در کشور، از دانشگاه شیراز به‌راهنمایی «دکتر ناصر وصال» از رسالۀ دکتری خود با موضوع «تاثیر ترکیبات مختلف داروهای پیش‌بیهوشی بر دوز مصرفی کتوفل در بیهوشی تام وریدی(TIVA) در خرگوش» روز دوشنبه ۱۵ اسفندماه ۱۴۰۱ دفاع کرد.
هدف از راه‌اندازی دوره دكتري تخصصي بيهوشي و مراقبت‌هاي ويژه دامپزشكي تربيت افراد متخصص جهت تدريس دروس مربوط به بيهوشي و مراقبت هاي ويژه دامپزشكي و تربيت افراد صاحب نظر جهت امور پژوهشي و تخصصي به منظور رفع نيازهاي موجود در اين رشته است. کسب دانش علمی و تجربه عملی در زمينة بيهوشي دامپزشكي و مديريت درد، فراهم آوردن زمينه تحقيق در مباحث مشترك بيهوشي انساني و دامپزشكي و كسب تجربه در طراحي، اجراء و هدايت يك پروژه تحقيقاتي و انتشار مقالات علمي از اهداف اين دوره محسوب مي‌شود. پذیرش دانشجو در این رشته صرفاً از بین فارغ‌التحصیلان دکترای عمومی دامپزشکی انجام خواهد شد. در حال حاضر در بيش از 50 دانشگاه معتبر آمریکا، اروپا، کانادا و استرالیا پذیرش دانشجو در این رشته انجام می‌شود. تا قبل از راه اندازی این دوره در ایران، عدم حضور متخصص بیهوشی در تیم درمانی جراحی یک حلقه مفقوده محسوب می‌شد (تصویر 1)
تصویر 1– اهمیت جایگاه متخصص بیهوشی در تیم درمانی
اهميت و ضرورت دوره
بيهوشي و مراقبت‌هاي ويژه دامپزشكي علمي است كه در سالهای اخير پيشرفت بسياری داشته است و امروزه به چنان حدي از تكامل رسيده است كه انجام بسياری از تکنيک‌های آن به دانش تخصصی نياز دارد. استفاده از وسايل پيشرفته، دسترسي به داروهاي جديد و همچنين مراقبت‌هاي دقيق حين بيهوشي امكان انجام يك بيهوشي بيخطر را فراهم آورده است به طوري كه بسياري از كارهاي جراحي و روشهاي تشخيصي كه در گذشته نه چندان دور عملي نبود، امروزه به آساني قابل اجرا است. در حال حاضر بيهوش كردن حيوانات مختلف (براي عمل جراحي، نمونهبرداري و تشخيص بيماري‌ها) تسكين دردهاي حاد (پس از عمل) و مزمن و همچنين مراقبت از حيوانات بشدت بيمار (Critical care) و حتي به دام انداختن حيوانات وحشي (براي درمان، علامت‌گذاري و پژوهش) از وظايف متخصص بيهوشي به شمار ميآيد. نقش و توانايي پاياني دانش آموختگان به شرح زیر است:
– ارائه خدمات باليني بي‌حسي موضعي، بيهوشي عمومي، مراقبت‌هاي ويژه و مديريت درد در گونه‌هاي مختلف حيوانات
– تدريس دروس بيهوشي و دروس وابسته
– انجام پژوهش‌هاي بنيادي و كاربردي در زمينه بيهوشي دامپزشكي و انساني
جایگاه شغلی و بازار کار دانش آموختگان می‌تواند به شرح زیر باشد:
- دانشكده‌هاي دامپزشكي (عضو هيات علمي)
- بيمارستان‌های شبانه‌روزی و كلينيك‌هاي دامپزشكي بخش خصوصي
- بخش‌هاي تحقيقاتي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي (جراحي- فارماكولوژي و فيزيولوژي- پژوهشكده رويان- پژوهشکده سلول‌هاي بنيادي) و شرکت‌های دارویی
- سازمان حفاظت محيط زيست (حيات وحش، پارك‌هاي حفاظت شده، باغ وحش)
- سازمان دامپزشكي
این دوره در سال 1396 در دانشکده دامپزشکی شیراز راه اندازی شده است و تاکنون طی 3 دوره مجموعاً 7 دانشجوی تخصصی وارد این دوره شده‌اند. پذیرش دانشجو در این دوره معمولاً به صورت یک سال در میان انجام می‌شود. در این دوه همانند سایر دوره‌های رزیدنسی، دانشجو موظف به گذراندن 44 واحد درسی و 16 واحد پروژه تحقیقاتی (پایان نامه) است. برخی از واحدهای درسی این دوره به شرح زیر است:
فارماكولوژي تخصصي – بيهوشي عمومي در اسب و نشخواركنندگان – بيهوشي عمومي در حيوانات آزمايشگاهي و پرندگان- تصويربرداري تشخيصي- بيهوشي عمومي در حيات وحش و حيوانات اگزوتيك- جراحي‌هاي اورژانسي- مراقبت‌هاي ويژه در دامپزشكي- مديريت درد در حيوانات- مباني طب سوزني در دامپزشكي.
در طی این دوره دانشجوی تخصصی علاوه بر آموزش بالینی روزانه در بخش و ارائه سمینار علمی، در کنفرانس‌های مرتبط با بخش بیهوشی دانشکده پزشکی، در بخش ICU بیمارستان انسانی و در دوره آموزشی CPR نیز حضور خواهد داشت.
تهیه و تنظیم: دکتر ناصر وصال